ความรู้ที่เป็นนามธรรม (Tacit Knowledge) คืออะไร?

Tacit knowledge หรือ ความรู้ที่ไม่สามารถถ่ายทอดให้คนอื่นได้โดยตรง เป็นแนวคิดที่สำคัญในสาขาวิชาต่าง ๆ เช่น การจัดการ, จิตวิทยา, และการศึกษา ความรู้ประเภทนี้ไม่สามารถบรรยายหรืออธิบายด้วยคำพูดหรือเอกสารได้อย่างเต็มที่ เนื่องจากมันเกี่ยวข้องกับประสบการณ์ส่วนบุคคลและการเรียนรู้ที่ไม่ได้เขียนไว้ในเอกสารหรือคู่มือ

ตัวอย่างของ tacit knowledge ได้แก่ ความสามารถในการขับรถที่ดี ซึ่งเกิดจากการฝึกฝนและประสบการณ์ การใช้ทักษะเหล่านี้เป็นสิ่งที่ยากที่จะอธิบายให้ผู้อื่นเข้าใจโดยไม่ผ่านการทดลองด้วยตนเอง นอกจากนี้ยังรวมถึงการเข้าใจในการทำงานร่วมกับทีม การตัดสินใจที่ดี และความสามารถในการแก้ไขปัญหาที่ซับซ้อน

ในการศึกษาและการจัดการองค์กร การทำความเข้าใจ tacit knowledge มีความสำคัญ เพราะมันสามารถสร้างความได้เปรียบในการแข่งขันได้ โดยการแบ่งปันและเรียนรู้จากประสบการณ์ของผู้อื่น ซึ่งจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพและสร้างนวัตกรรมใหม่ ๆ ได้

Tacit Knowledge คืออะไร?

Tacit Knowledge หรือ "ความรู้ที่เป็นนามธรรม" เป็นความรู้ที่ไม่สามารถสื่อสารหรือถ่ายทอดได้อย่างชัดเจนด้วยการพูดหรือเขียน ความรู้ประเภทนี้มักจะเป็นสิ่งที่ได้รับจากประสบการณ์ส่วนบุคคลหรือการปฏิบัติจริง และเป็นสิ่งที่เราไม่สามารถอธิบายหรือบรรยายออกมาได้อย่างตรงไปตรงมา

ตัวอย่างของ Tacit Knowledge เช่น ทักษะในการขับรถหรือการฝึกฝนทักษะเฉพาะทาง เช่น การทำอาหารที่มีรสชาติพิเศษ การสื่อสารหรือการตอบสนองในสถานการณ์ที่แตกต่างกัน ซึ่งเป็นสิ่งที่บุคคลได้รับจากการปฏิบัติและประสบการณ์จริง ไม่สามารถถ่ายทอดผ่านการเรียนรู้แบบทฤษฎีหรือเอกสารได้โดยตรง

Tacit Knowledge เป็นองค์ประกอบสำคัญในการพัฒนาทักษะและความสามารถของบุคคล เพราะมันช่วยให้เราเข้าใจและประเมินสถานการณ์ได้ดีขึ้น รวมถึงช่วยในการตัดสินใจที่มีประสิทธิภาพและเหมาะสมกับบริบทของสถานการณ์ที่เกิดขึ้น

ในการจัดการและพัฒนาความรู้ในองค์กร การให้ความสำคัญกับ Tacit Knowledge เป็นสิ่งสำคัญ เพราะมันสามารถช่วยเพิ่มประสิทธิภาพและสร้างความได้เปรียบในการแข่งขันได้ การสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการแลกเปลี่ยนประสบการณ์และการเรียนรู้จากกันและกันสามารถช่วยในการพัฒนา Tacit Knowledge ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ความหมายของ Tacit Knowledge

Tacit Knowledge หรือ "ความรู้ที่ไม่สามารถบรรยายได้" เป็นประเภทของความรู้ที่ไม่สามารถถ่ายทอดหรือบรรยายได้ง่าย ๆ ผ่านคำพูดหรือเอกสาร แต่จะถูกถ่ายทอดผ่านประสบการณ์และการปฏิบัติจริง ความรู้ประเภทนี้มักเป็นความรู้ที่ได้จากประสบการณ์ส่วนตัวหรือการฝึกฝนที่ยาวนาน ซึ่งประกอบไปด้วยทักษะ, เทคนิค, และความเข้าใจที่มีลึกซึ้ง

ตัวอย่างของ Tacit Knowledge ได้แก่ ความสามารถในการขับรถ, การทำอาหารตามสูตรที่ไม่ได้เขียนไว้ในตำรา, หรือความสามารถในการแก้ปัญหาที่ซับซ้อนซึ่งได้รับการพัฒนาจากการทดลองและการปฏิบัติจริง ความรู้เหล่านี้ไม่สามารถสื่อสารได้โดยตรง แต่สามารถถ่ายทอดได้ผ่านการสอนและการร่วมงานกันในระยะเวลานาน

การเข้าใจและการจัดการกับ Tacit Knowledge เป็นสิ่งสำคัญในหลายองค์กรและธุรกิจ เนื่องจากสามารถเป็นแหล่งที่มาของนวัตกรรมและความได้เปรียบในการแข่งขัน การจัดการที่มีประสิทธิภาพจะช่วยให้สามารถใช้ประโยชน์จากความรู้ประเภทนี้ได้อย่างเต็มที่

ประเภทและลักษณะของ Tacit Knowledge

Tacit Knowledge หรือความรู้ที่ไม่สามารถถ่ายทอดได้อย่างเป็นทางการ สามารถแบ่งออกเป็นสองประเภทหลัก ได้แก่:

• ความรู้จากประสบการณ์ส่วนบุคคล – เกิดจากการเรียนรู้ผ่านการปฏิบัติจริงในชีวิตประจำวัน การสัมผัสประสบการณ์ทำให้เกิดความรู้ที่ไม่สามารถสื่อสารออกมาเป็นคำพูดหรือเอกสารได้
• ความรู้ที่เกี่ยวข้องกับทักษะและความเชี่ยวชาญ – ความเชี่ยวชาญในงานที่ต้องใช้เวลาฝึกฝนและการสังเกต ซึ่งมักจะเป็นสิ่งที่ยากต่อการอธิบายเป็นลายลักษณ์อักษร

ลักษณะของ Tacit Knowledge มีความแตกต่างจากความรู้ที่สามารถถ่ายทอดได้ทั่วไป เนื่องจากเป็นความรู้ที่ไม่ชัดเจน ไม่เป็นทางการ และมีความลึกซึ้ง ซึ่งผู้ถือครองความรู้นี้อาจไม่สามารถอธิบายหรือบันทึกออกมาได้อย่างละเอียด ลักษณะเฉพาะของ Tacit Knowledge คือ:

• เป็นความรู้ที่ซ่อนอยู่ในประสบการณ์ส่วนตัว
• ไม่สามารถถ่ายทอดผ่านการเรียนการสอนแบบตรงๆ ได้
• ต้องอาศัยการสังเกต การเรียนรู้ผ่านการปฏิบัติจริง
• เกิดจากทักษะที่สะสมมาจากการทำงานหรือการฝึกฝนเป็นเวลานาน

Tacit Knowledge มีความสำคัญอย่างยิ่งในการสร้างสรรค์นวัตกรรมและการแก้ปัญหาเฉพาะหน้าในสถานการณ์ที่ซับซ้อน

ความสำคัญของ Tacit Knowledge ในองค์กร

Tacit Knowledge หรือ ความรู้ที่ไม่ได้เป็นลายลักษณ์อักษร เป็นทรัพยากรที่มีคุณค่าสำหรับองค์กร เนื่องจากเป็นความรู้ที่สะสมมาจากประสบการณ์ ความเชี่ยวชาญ และทักษะส่วนบุคคลของพนักงาน ซึ่งไม่สามารถถ่ายทอดได้อย่างง่ายดายผ่านเอกสารหรือขั้นตอนการทำงาน

หนึ่งในความสำคัญหลักของ Tacit Knowledge ในองค์กร คือการช่วยเพิ่มขีดความสามารถในการแก้ไขปัญหาที่ซับซ้อน พนักงานที่มีความรู้ประเภทนี้สามารถปรับตัวและตอบสนองต่อสถานการณ์ที่คาดไม่ถึงได้ดีกว่า นอกจากนี้ การแลกเปลี่ยน Tacit Knowledge ยังช่วยเสริมสร้างวัฒนธรรมองค์กรที่เป็นบวก เนื่องจากพนักงานมีส่วนร่วมในการแบ่งปันประสบการณ์และทักษะ

อีกประการหนึ่งคือ Tacit Knowledge ช่วยให้องค์กรสามารถสร้างความแตกต่างและเพิ่มความสามารถในการแข่งขันในตลาด พนักงานที่มีทักษะและประสบการณ์ที่ไม่เหมือนใครสามารถคิดค้นนวัตกรรมและสร้างวิธีการทำงานใหม่ ๆ ที่ส่งผลดีต่อองค์กร

เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด องค์กรควรมีการจัดการและสนับสนุนให้พนักงานได้แลกเปลี่ยน Tacit Knowledge ผ่านการทำงานร่วมกัน เช่น การฝึกงาน การร่วมกลุ่ม หรือการประชุมที่เปิดโอกาสให้แลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์

วิธีการจัดการและถ่ายทอด Tacit Knowledge

Tacit Knowledge เป็นความรู้ที่ยากต่อการถ่ายทอดในรูปแบบที่ชัดเจน เนื่องจากมันเกี่ยวข้องกับประสบการณ์ส่วนบุคคล ทักษะ และการรับรู้เฉพาะบุคคล การจัดการและถ่ายทอด Tacit Knowledge จึงเป็นสิ่งที่ท้าทายสำหรับองค์กร แต่ก็มีความสำคัญอย่างยิ่งในการสร้างนวัตกรรมและเสริมสร้างความสามารถในการแข่งขันขององค์กร

มีหลายวิธีที่สามารถนำมาใช้เพื่อจัดการและถ่ายทอด Tacit Knowledge เช่น การสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้ออำนวยต่อการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น การทำงานเป็นทีม และการสร้างเครือข่ายเพื่อแชร์ความรู้ผ่านการปฏิบัติ และการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นในงานประจำวัน

สรุป

การจัดการ Tacit Knowledge จำเป็นต้องใช้ทั้งวิธีการที่เป็นทางการและไม่เป็นทางการ รวมถึงการส่งเสริมวัฒนธรรมองค์กรที่เปิดโอกาสให้บุคลากรได้แบ่งปันประสบการณ์และความรู้ส่วนตัว การใช้เครื่องมือเช่น Coaching, Mentoring, และการทำงานร่วมกันในโครงการต่างๆ จะช่วยในการถ่ายทอด Tacit Knowledge ได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ การบันทึกและสื่อสารความรู้ผ่านการสนทนาประจำวันก็เป็นอีกวิธีที่ช่วยในการเผยแพร่ความรู้นี้อย่างต่อเนื่อง